Σύγκριση Υλικών Θερμομόνωσης: Διογκωμένη, Εξηλασμένη Πολυστερίνη, Πετροβάμβακας & Άλλες Λύσεις

1. Εισαγωγή: Η Στρατηγική Σημασία της Επιλογής Θερμομονωτικού Υλικού

Η θερμομόνωση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της σύγχρονης δόμησης και της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. Η σωστή επιλογή και εφαρμογή θερμομονωτικών υλικών συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση και ψύξη, στη βελτίωση της θερμικής άνεσης των εσωτερικών χώρων, στην προστασία του κτιριακού κελύφους από θερμικές καταπονήσεις και φθορές, και κατ’ επέκταση, στην αύξηση της εμπορικής αξίας του ακινήτου.

Η αγορά προσφέρει πληθώρα θερμομονωτικών υλικών, καθένα με τα δικά του μοναδικά χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η ενημερωμένη επιλογή του καταλληλότερου υλικού για κάθε εφαρμογή απαιτεί την κατανόηση των βασικών τεχνικών ιδιοτήτων τους και τη συνεκτίμηση των ειδικών απαιτήσεων του έργου. Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε και θα συγκρίνουμε τέσσερα από τα πιο διαδεδομένα θερμομονωτικά υλικά: τη Διογκωμένη Πολυστερίνη (EPS), την Εξηλασμένη Πολυστερίνη (XPS), τον Πετροβάμβακα (MW) και τον Αφρό Πολυουρεθάνης (PU).

2. Ανάλυση Θερμομονωτικών Υλικών

2.1 Διογκωμένη Πολυστερίνη (EPS)

  • Περιγραφή: Η Διογκωμένη Πολυστερίνη (Expanded Polystyrene - EPS) είναι ένα ελαφρύ, κυψελωτό πλαστικό θερμομονωτικό υλικό που παράγεται από κόκκους πολυστυρολίου. Κατά τη διαδικασία παραγωγής (πολυμερισμός με διόγκωση), οι κόκκοι διογκώνονται με τη χρήση θερμότητας (ατμός) και ενός παράγοντα διόγκωσης (πεντάνιο), εγκλωβίζοντας αέρα μέσα σε κλειστές κυψελίδες. Αυτή η δομή, που αποτελείται κατά 98% από αέρα, προσδίδει στο EPS τις θερμομονωτικές του ιδιότητες.
  • Τύποι:
    • Λευκή EPS: Η συμβατική μορφή διογκωμένης πολυστερίνης.
    • Γραφιτούχα EPS (π.χ., Neopor): Εμπλουτισμένη με σωματίδια γραφίτη κατά την παραγωγή. Ο γραφίτης λειτουργεί ως ανακλαστήρας της θερμικής ακτινοβολίας, μειώνοντας περαιτέρω τη μεταφορά θερμότητας και επιτυγχάνοντας χαμηλότερο συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας (λ) σε σύγκριση με την απλή λευκή EPS. Αυτό επιτρέπει την επίτευξη της ίδιας θερμομονωτικής απόδοσης με μικρότερο πάχος υλικού, ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε εφαρμογές με περιορισμένο διαθέσιμο χώρο, όπως ανακαινίσεις ή συγκεκριμένες κατασκευαστικές λεπτομέρειες.
  • Τεχνικά Χαρακτηριστικά:
    • Θερμική Αγωγιμότητα (λ): Οι τυπικές τιμές για τη λευκή EPS κυμαίνονται συνήθως μεταξύ 0.036 και 0.040 W/(m⋅K), ενώ για τη γραφιτούχα EPS είναι σημαντικά χαμηλότερες, τυπικά 0.030−0.032 W/(m⋅K).
    • Αντοχή στην Υγρασία: Η EPS παρουσιάζει χαμηλή απορρόφηση νερού λόγω της δομής κλειστών κυψελίδων, αλλά δεν είναι πλήρως αδιάβροχη και η παρατεταμένη έκθεση σε υγρασία μπορεί να επηρεάσει τις ιδιότητές της.
    • Διαπνοή (Αντίσταση στη Διάχυση Υδρατμών - μ): Έχει σχετικά χαμηλή αντίσταση στη διάχυση υδρατμών, επιτρέποντας στο δομικό στοιχείο να “αναπνέει”. Ο συντελεστής μ κυμαίνεται τυπικά από 20 έως 100.
    • Πυραντίδραση: Η EPS που χρησιμοποιείται στις κατασκευές περιέχει επιβραδυντικά καύσης και συνήθως κατατάσσεται στην Euroclass E, που σημαίνει ότι είναι εύφλεκτη αλλά αυτοσβενόμενη (δεν συμβάλλει στη μετάδοση της φωτιάς μετά την απομάκρυνση της πηγής ανάφλεξης).
    • Μηχανικές Αντοχές: Διατίθεται σε διάφορες πυκνότητες και, κατά συνέπεια, μηχανικές αντοχές. Οι συνήθεις τύποι για οικοδομική χρήση (π.χ., EPS 80, EPS 100, EPS 150, EPS 200) προσφέρουν επαρκή θλιπτική αντοχή (π.χ., 70-200 kPa) για εφαρμογές όπως η θερμοπρόσοψη, αλλά γενικά υστερούν σε σχέση με την XPS.
    • Ηχομονωτικές Ιδιότητες: Λόγω της χαμηλής της μάζας και της κυψελωτής δομής της, η EPS προσφέρει περιορισμένη ηχομόνωση, κυρίως έναντι των αερόφερτων θορύβων.
    • Κόστος: Γενικά, η EPS αποτελεί την πιο οικονομική λύση θερμομόνωσης σε σύγκριση με τα άλλα υλικά που εξετάζονται.
  • Συστήματα JUBIZOL: Η JUB προσφέρει το ολοκληρωμένο και πιστοποιημένο σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης JUBIZOL, το οποίο χρησιμοποιεί υψηλής ποιότητας θερμομονωτικές πλάκες JUBIZOL EPS F-W0 (λευκή, λ=0.039W/(m⋅K)) ή JUBIZOL EPS F-G0 (γραφιτούχα, λ=0.031W/(m⋅K)). Η χρήση ενός πιστοποιημένου συστήματος όπως το JUBIZOL διασφαλίζει τη συμβατότητα όλων των υλικών (κόλλα, πλάκες, βασική στρώση, πλέγμα, τελικός σοβάς) και εγγυάται τη μακροχρόνια απόδοση και ανθεκτικότητα της θερμοπρόσοψης.

2.2 Εξηλασμένη Πολυστερίνη (XPS)

  • Περιγραφή: Η Εξηλασμένη Πολυστερίνη (Extruded Polystyrene - XPS) παράγεται με μια συνεχή διαδικασία εξέλασης, η οποία δημιουργεί μια ομοιογενή δομή αποτελούμενη αποκλειστικά από κλειστές κυψελίδες. Αυτή η διαδικασία προσδίδει στο υλικό υψηλότερη πυκνότητα και βελτιωμένες μηχανικές ιδιότητες σε σύγκριση με την EPS.
  • Τεχνικά Χαρακτηριστικά:
    • Θερμική Αγωγιμότητα (λ): Παρέχει πολύ καλή θερμομόνωση, με τυπικές τιμές λ να κυμαίνονται μεταξύ 0.033 και 0.036W/(m⋅K).
    • Αντοχή στην Υγρασία: Η κύρια διαφορά και το μεγάλο πλεονέκτημα της XPS είναι η εξαιρετική της αντοχή στην υγρασία. Η δομή κλειστών κυψελίδων την καθιστά πρακτικά αδιαπέραστη από το νερό, με σχεδόν μηδενική υδατοαπορρόφηση, ακόμη και σε συνθήκες παρατεταμένης εμβάπτισης ή υψηλής υγρασίας. Αυτό την καθιστά ιδανική για εφαρμογές σε περιβάλλοντα με έντονη παρουσία νερού ή υδρατμών.
    • Διαπνοή (μ): Λόγω της δομής κλειστών κυψελίδων, η XPS παρουσιάζει υψηλή αντίσταση στη διάχυση υδρατμών (χαμηλή διαπνοή). Ο συντελεστής μ είναι σημαντικά υψηλότερος από αυτόν της EPS, κυμαινόμενος τυπικά από 80 έως 300.
    • Πυραντίδραση: Όπως και η EPS, η XPS περιέχει επιβραδυντικά καύσης και συνήθως κατατάσσεται στην Euroclass E (αυτοσβενόμενη).
    • Μηχανικές Αντοχές: Η XPS χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή αντοχή στη συμπίεση (συνήθως 200-700 kPa, ανάλογα με τον τύπο), σημαντικά υψηλότερη από την EPS. Αυτό την καθιστά κατάλληλη για εφαρμογές που υπόκεινται σε υψηλά μηχανικά φορτία, όπως δάπεδα, βιομηχανικά δάπεδα, θεμελιώσεις και ανεστραμμένα δώματα.
    • Ηχομονωτικές Ιδιότητες: Παρόμοιες ή ελαφρώς καλύτερες από την EPS, αλλά γενικά περιορισμένες.
    • Κόστος: Είναι ακριβότερη από την EPS.

Η συνδυασμένη αντοχή της XPS σε υγρασία και μηχανικά φορτία την καθιστά την προτιμώμενη επιλογή για απαιτητικές εφαρμογές όπως η περιμετρική μόνωση υπογείων, η μόνωση κάτω από πλάκες θεμελίωσης, η μόνωση δαπέδων (ειδικά αυτών που δέχονται φορτία) και, κυρίως, η μόνωση ανεστραμμένων δωμάτων, όπου το θερμομονωτικό υλικό τοποθετείται πάνω από τη στεγανωτική στρώση και εκτίθεται άμεσα στις καιρικές συνθήκες και σε μηχανικές καταπονήσεις. Παρόλο που το αρχικό κόστος είναι υψηλότερο σε σχέση με την EPS, η μακροχρόνια απόδοση και η ανθεκτικότητα της XPS σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες δικαιολογούν την επιλογή της, αποτρέποντας πιθανές μελλοντικές αστοχίες και δαπανηρές επισκευές.

2.3 Πετροβάμβακας (MW)

  • Περιγραφή: Ο πετροβάμβακας (Mineral Wool - MW) είναι ένα ανόργανο, ινώδες θερμομονωτικό και ηχομονωτικό υλικό. Παράγεται από τήξη πετρωμάτων (κυρίως βασάλτη, δολομίτη, διαβάση) σε υψηλές θερμοκρασίες (περίπου 1500°C) και ινοποίηση της τηγμένης μάζας με φυγοκέντριση ή εμφύσηση. Οι ίνες συνδέονται μεταξύ τους με οργανικές ρητίνες και συχνά προστίθενται υδροφοβικά πρόσθετα για βελτιωμένη αντοχή στην υγρασία.
  • Μορφές: Διατίθεται σε διάφορες μορφές, όπως ημίσκληρες ή σκληρές πλάκες διαφόρων πυκνοτήτων, εύκαμπτα παπλώματα (ρολά) και κοχύλια για μόνωση σωληνώσεων.
  • Τεχνικά Χαρακτηριστικά:
    • Θερμική Αγωγιμότητα (λ): Προσφέρει καλή θερμομόνωση, με τυπικές τιμές λ να κυμαίνονται από 0.035 έως 0.040W/(m⋅K), ανάλογα με την πυκνότητα και τη δομή του προϊόντος.
    • Αντοχή στην Υγρασία: Οι σύγχρονοι πετροβάμβακες υφίστανται ειδική επεξεργασία υδροφοβισμού κατά την παραγωγή, καθιστώντας τους ανθεκτικούς στην υγρασία και μειώνοντας την υδατοαπορρόφηση. Ωστόσο, η ινώδης δομή του μπορεί να συγκρατήσει υγρασία εάν εκτεθεί σε νερό για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, γι’ αυτό απαιτείται προστασία από άμεση επαφή με νερό.
    • Διαπνοή (μ): Ο πετροβάμβακας είναι εξαιρετικά διαπνέον υλικό, με πολύ χαμηλή αντίσταση στη διάχυση υδρατμών. Ο συντελεστής μ είναι τυπικά κοντά στο 1, επιτρέποντας την εύκολη διαφυγή των υδρατμών από το δομικό στοιχείο και μειώνοντας τον κίνδυνο συμπύκνωσης.
    • Πυραντίδραση: Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του πετροβάμβακα είναι η εξαιρετική του συμπεριφορά στη φωτιά. Είναι άκαυστο υλικό και κατατάσσεται στην υψηλότερη κατηγορία πυραντίδρασης, Euroclass A1, σύμφωνα με το πρότυπο EN 13501-1. Αντέχει σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 750°C ή και 1000°C) χωρίς να καίγεται, να παράγει καπνό ή φλεγόμενα σταγονίδια, συμβάλλοντας καθοριστικά στην πυρασφάλεια των κατασκευών.
    • Μηχανικές Αντοχές: Η θλιπτική και εφελκυστική αντοχή του πετροβάμβακα εξαρτάται άμεσα από την πυκνότητά του και τον προσανατολισμό των ινών. Οι πλάκες υψηλής πυκνότητας που προορίζονται για θερμοπροσόψεις ή δώματα έχουν καλές μηχανικές αντοχές, αν και γενικά χαμηλότερες από την XPS.
    • Ηχομονωτικές Ιδιότητες: Η ινώδης και πορώδης δομή του πετροβάμβακα του προσδίδει εξαιρετικές ηχομονωτικές και ηχοαπορροφητικές ιδιότητες, καθιστώντας τον ιδανική επιλογή για εφαρμογές όπου απαιτείται μείωση τόσο των αερόφερτων όσο και των κτυπογενών θορύβων.
    • Κόστος: Το κόστος του πετροβάμβακα είναι συνήθως υψηλότερο από αυτό της EPS και μπορεί να είναι συγκρίσιμο ή ελαφρώς χαμηλότερο από αυτό της XPS, ανάλογα με την πυκνότητα και τον τύπο του προϊόντος.

Ο συνδυασμός καλής θερμομόνωσης, άριστης πυραντίδρασης (A1) και εξαιρετικής ηχομόνωσης καθιστά τον πετροβάμβακα μια προτιμώμενη λύση σε περιπτώσεις όπου οι απαιτήσεις πυρασφάλειας είναι αυξημένες (π.χ., πολυώροφα κτίρια, κτίρια συνάθροισης κοινού, βιομηχανικά κτίρια, απαιτήσεις κανονισμών πυροπροστασίας) ή όπου η ηχομόνωση αποτελεί βασικό κριτήριο (π.χ., διαχωριστικοί τοίχοι, προσόψεις σε θορυβώδη περιβάλλοντα). Ενώ οι πολυστερίνες (EPS/XPS) κατατάσσονται στην Euroclass E και υστερούν σημαντικά στην ηχομόνωση, ο πετροβάμβακας προσφέρει μια ολιστική λύση ασφάλειας και άνεσης σε αυτές τις ειδικές εφαρμογές, παρά τον ελαφρώς υψηλότερο συντελεστή λ σε σχέση με τις πολυστερίνες.

  • Συστήματα JUBIZOL: Το σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης JUBIZOL Nature της JUB χρησιμοποιεί πλάκες πετροβάμβακα (π.χ., JUBIZOL MW) ως θερμομονωτικό υλικό, σε συνδυασμό με κατάλληλες κόλλες (π.χ., JUBIZOL Uniwool fix) και τελικά επιχρίσματα (π.χ., υδρύαλο σοβά), προσφέροντας μια λύση υψηλής διαπνοής, εξαιρετικής πυροπροστασίας (άκαυστο σύστημα) και καλής ηχομόνωσης.

2.4 Αφρός Πολυουρεθάνης (PU)

  • Περιγραφή: Ο αφρός πολυουρεθάνης (Polyurethane - PU) είναι ένα θερμοσκληρυνόμενο πλαστικό που παράγεται από την αντίδραση δύο υγρών συστατικών (πολυόλης και ισοκυανικού). Στον κατασκευαστικό τομέα, χρησιμοποιείται κυρίως με τη μορφή ψεκαζόμενου αφρού (Spray Polyurethane Foam - SPF) που εφαρμόζεται επιτόπου, ή προκατασκευασμένων άκαμπτων πλακών.
  • Τύποι (κυρίως για SPF):
    • Κλειστών Κυψελίδων (Closed-cell SPF): Έχει υψηλότερη πυκνότητα (τυπικά 30-60 kg/m³), περιέχει ειδικό διογκωτικό αέριο στις κυψελίδες του (εκτός από τα συστήματα με βάση το νερό), προσφέρει εξαιρετική θερμομόνωση (πολύ χαμηλό λ) και λειτουργεί ταυτόχρονα ως υγρομόνωση και ατμοφράγμα λόγω της δομής κλειστών κυψελίδων.
    • Ανοικτών Κυψελίδων (Open-cell SPF): Έχει χαμηλότερη πυκνότητα (τυπικά 8-15 kg/m³), οι κυψελίδες του περιέχουν αέρα, προσφέρει καλή θερμομόνωση (αν και με υψηλότερο λ από τον κλειστών κυψελίδων), είναι εξαιρετικά διαπνέον και παρέχει πολύ καλή ηχομόνωση.
  • Τεχνικά Χαρακτηριστικά (με έμφαση στον κλειστών κυψελίδων SPF):
    • Θερμική Αγωγιμότητα (λ): Ο αφρός πολυουρεθάνης κλειστών κυψελίδων παρουσιάζει τον χαμηλότερο συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας από τα κοινά θερμομονωτικά υλικά, με τυπικές τιμές λ να κυμαίνονται από 0.020 έως 0.028W/(m⋅K). Αυτή η εξαιρετική απόδοση οφείλεται στο διογκωτικό αέριο χαμηλής αγωγιμότητας που εγκλωβίζεται στις κυψελίδες.
    • Αντοχή στην Υγρασία: Ο αφρός κλειστών κυψελίδων έχει πολύ υψηλή αντοχή στην υγρασία και δρα ως αποτελεσματικό φράγμα νερού και υδρατμών. Ο αφρός ανοικτών κυψελίδων απορροφά υγρασία και δεν θεωρείται υγρομονωτικός.
    • Διαπνοή (μ): Ο αφρός κλειστών κυψελίδων έχει υψηλή αντίσταση στη διάχυση υδρατμών (χαμηλή διαπνοή), με τυπικές τιμές μ ≥ 70-80. Αντίθετα, ο αφρός ανοικτών κυψελίδων είναι πολύ διαπνέων, με τυπικές τιμές μ ≈ 5-20.
    • Πυραντίδραση: Ο αφρός πολυουρεθάνης είναι οργανικό υλικό και εύφλεκτος. Συνήθως κατατάσσεται στην Euroclass E ή F. Ωστόσο, υπάρχουν διαθέσιμα συστήματα με επιβραδυντικά καύσης που επιτυγχάνουν καλύτερη κατάταξη (π.χ., B1 ή B2 κατά το παλαιότερο γερμανικό πρότυπο DIN 4102, που αντιστοιχούν περίπου στις Euroclasses C, D ή E). Η προστασία του αφρού με πυράντοχα υλικά (π.χ., γυψοσανίδα, επιχρίσματα) είναι συχνά απαραίτητη.
    • Μηχανικές Αντοχές: Ο αφρός κλειστών κυψελίδων έχει καλή θλιπτική αντοχή, η οποία αυξάνεται με την πυκνότητα (π.χ., >100 kPa για πυκνότητα 40-50 kg/m³). Προσδίδει επίσης δομική ακαμψία στην κατασκευή λόγω της άριστης πρόσφυσής του.
    • Ηχομονωτικές Ιδιότητες: Ο αφρός ανοικτών κυψελίδων προσφέρει εξαιρετική ηχομόνωση και ηχοαπορρόφηση. Ο αφρός κλειστών κυψελίδων προσφέρει επίσης κάποια ηχομόνωση, κυρίως λόγω της αεροστεγανότητας που επιτυγχάνει.
    • Κόστος: Γενικά, ο αφρός πολυουρεθάνης έχει το υψηλότερο κόστος υλικού ανά μονάδα όγκου. Ωστόσο, η εφαρμογή με ψεκασμό μπορεί να μειώσει το εργατικό κόστος και να είναι ανταγωνιστική, ειδικά σε επιφάνειες με πολύπλοκη γεωμετρία ή δυσκολίες πρόσβασης.

Η εφαρμογή του αφρού πολυουρεθάνης με ψεκασμό (SPF) προσφέρει μοναδικά πλεονεκτήματα. Δημιουργεί μια ενιαία, μονολιθική θερμομονωτική στρώση χωρίς αρμούς, ενώσεις ή θερμογέφυρες, γεμίζοντας κενά και σφραγίζοντας διεισδύσεις. Η εξαιρετική του πρόσφυση σε σχεδόν οποιοδήποτε υπόστρωμα και η ικανότητά του να ακολουθεί πολύπλοκες γεωμετρίες (καμπύλες επιφάνειες, δοκάρια, γωνίες) τον καθιστούν ιδανική λύση για δύσκολες εφαρμογές, όπως σοφίτες, στέγες με εμφανή δοκάρια, μεταλλικές κατασκευές ή για πλήρωση διάκενων σε τοιχοποιίες. Η ταχύτητα εφαρμογής και η δυνατότητα επίτευξης υψηλής θερμομονωτικής απόδοσης με μικρό πάχος αντισταθμίζουν εν μέρει το υψηλότερο κόστος του υλικού.

  • Προϊόντα WHITECHEM: Η WHITECHEM προσφέρει μια σειρά από συστήματα ψεκαζόμενου αφρού πολυουρεθάνης, όπως η σειρά WHITECHEM SPR, με πυκνότητες από 20 έως 40 kg/m³ και κατηγορίες πυραντίδρασης B1 ή B2 κατά DIN 4102. Αυτά τα συστήματα χαρακτηρίζονται από πολύ χαμηλό συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας (τυπικά 0.020−0.025W/(m⋅K)), εξασφαλίζοντας κορυφαία θερμομονωτική απόδοση. Η εφαρμογή τους με ψεκασμό εγγυάται τη δημιουργία μιας συνεχούς, αεροστεγούς μόνωσης χωρίς θερμογέφυρες, ιδανική για πληθώρα εφαρμογών σε κτίρια.

3. Συγκριτική Αξιολόγηση και Εφαρμογές

3.1 Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα

Κάθε θερμομονωτικό υλικό παρουσιάζει ένα μοναδικό συνδυασμό πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων:

  • EPS:
    • Πλεονεκτήματα: Χαμηλό κόστος, ευκολία επεξεργασίας, καλή διαπνοή, ελαφρύ. Η γραφιτούχα έκδοση προσφέρει βελτιωμένο λ.
    • Μειονεκτήματα: Χαμηλότερη μηχανική αντοχή (σε σχέση με XPS), ευαισθησία σε παρατεταμένη υγρασία, χαμηλή πυραντίδραση (Euroclass E), περιορισμένη ηχομόνωση.
  • XPS:
    • Πλεονεκτήματα: Εξαιρετική αντοχή στην υγρασία, πολύ υψηλή μηχανική αντοχή, καλή θερμομονωτική απόδοση.
    • Μειονεκτήματα: Υψηλότερο κόστος (από EPS), χαμηλή διαπνοή, χαμηλή πυραντίδραση (Euroclass E).
  • Πετροβάμβακας (MW):
    • Πλεονεκτήματα: Άριστη πυραντίδραση (Euroclass A1), εξαιρετική ηχομόνωση, πολύ καλή διαπνοή, αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες.
    • Μειονεκτήματα: Υψηλότερο βάρος, πιθανόν υψηλότερο κόστος (από EPS), απαιτεί προσοχή στην προστασία από συνεχή υγρασία, δυσκολότερη επεξεργασία (κοπή/τρίψιμο).
  • Αφρός Πολυουρεθάνης (PU) - Κλειστών Κυψελίδων SPF:
    • Πλεονεκτήματα: Κορυφαία θερμομονωτική απόδοση (χαμηλότερο λ), εφαρμογή με ψεκασμό (ενιαία στρώση, χωρίς αρμούς/θερμογέφυρες, κάλυψη δύσκολων σημείων), αεροστεγανότητα, υγρομόνωση, καλή πρόσφυση, ταχύτητα εφαρμογής.
    • Μειονεκτήματα: Υψηλότερο κόστος υλικού, χαμηλή πυραντίδραση (συνήθως Euroclass E/F, εκτός αν υπάρχουν επιβραδυντικά), χαμηλή διαπνοή, απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό και εφαρμοστές, ευαισθησία στην UV ακτινοβολία (απαιτεί προστασία).

3.2 Καταλληλότητα ανά Εφαρμογή

Η επιλογή του κατάλληλου υλικού εξαρτάται άμεσα από την εφαρμογή και τις απαιτήσεις της:

  • Θερμοπρόσοψη (ETICS): Η EPS (ειδικά η γραφιτούχα για καλύτερη απόδοση) είναι η πιο διαδεδομένη επιλογή λόγω κόστους και ευκολίας εφαρμογής. Ο Πετροβάμβακας προτιμάται όταν υπάρχουν αυξημένες απαιτήσεις πυρασφάλειας (Euroclass A1) ή ηχομόνωσης. Η χρήση πιστοποιημένων συστημάτων ETICS, όπως το JUBIZOL της JUB (με πλάκες EPS ή Πετροβάμβακα), είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της ποιότητας, της συμβατότητας των υλικών και της μακροχρόνιας απόδοσης.
  • Ταράτσα (Συμβατική Μόνωση): Εφαρμόζονται EPS ή Πετροβάμβακας κάτω από τη στεγανωτική μεμβράνη. Ο Αφρός Πολυουρεθάνης (SPF) μπορεί να ψεκαστεί απευθείας στην πλάκα, δημιουργώντας και ρύσεις αν χρειάζεται, και ακολουθεί η εφαρμογή της τελικής στεγανωτικής στρώσης (π.χ., πολυουρία, πολυουρεθανική μεμβράνη).
  • Ταράτσα (Ανεστραμμένη Μόνωση): Η XPS αποτελεί σχεδόν μονόδρομο, λόγω της εξαιρετικής αντοχής της στην υγρασία και των υψηλών μηχανικών αντοχών της, καθώς τοποθετείται πάνω από τη στεγάνωση και εκτίθεται σε καταπονήσεις.
  • Πυλωτή (Οροφή): Μπορούν να χρησιμοποιηθούν EPS, XPS, Πετροβάμβακας ή Αφρός Πολυουρεθάνης (SPF). Η επιλογή εξαρτάται από το διαθέσιμο ύψος, τις απαιτήσεις θερμομόνωσης και το αν υπάρχουν σωληνώσεις ή άλλες δυσκολίες που ευνοούν τον ψεκασμό.
  • Δάπεδα: Η XPS είναι η καταλληλότερη επιλογή για δάπεδα που δέχονται φορτία (π.χ., κάτω από τσιμεντοκονία, σε βιομηχανικά δάπεδα) λόγω της υψηλής θλιπτικής αντοχής της. Η EPS μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πλωτά δάπεδα κατοικιών με μικρότερα φορτία. Ο Αφρός Πολυουρεθάνης (SPF) μπορεί να ψεκαστεί πριν την τελική επίστρωση, προσφέροντας και ηχομόνωση από κτυπογενείς θορύβους (ειδικά ο ανοικτών κυψελίδων).
  • Υπόγεια (Περιμετρική Μόνωση): Η XPS προτιμάται για εξωτερική μόνωση τοιχίων υπογείου λόγω της αντοχής της στην υγρασία του εδάφους και τις πιέσεις από το επίχωμα.

Είναι σαφές ότι η επιλογή του θερμομονωτικού υλικού δεν πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά στο συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας (λ). Παράγοντες όπως η θέση εφαρμογής (αν εκτίθεται σε υγρασία, ηλιακή ακτινοβολία ή μηχανικά φορτία), οι κανονιστικές απαιτήσεις (πυρασφάλεια), η ανάγκη για διαπνοή ή ηχομόνωση, η πολυπλοκότητα της γεωμετρίας και ο διαθέσιμος προϋπολογισμός είναι εξίσου κρίσιμοι. Η επένδυση σε πιστοποιημένα υλικά και, κυρίως, σε ολοκληρωμένα συστήματα (όπως τα συστήματα ETICS JUBIZOL ή τα συστήματα ψεκαζόμενου αφρού WHITECHEM) διασφαλίζει όχι μόνο τη συμβατότητα των επιμέρους υλικών αλλά και την προβλεπόμενη συνολική απόδοση και μακροζωία της θερμομονωτικής εφαρμογής.

4. Συγκεντρωτικός Πίνακας Χαρακτηριστικών

Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τα βασικά χαρακτηριστικά των θερμομονωτικών υλικών που αναλύθηκαν, επιτρέποντας μια γρήγορη σύγκριση:

Χαρακτηριστικό EPS Λευκή EPS Γραφιτούχα XPS Πετροβάμβακας (MW) PU Αφρός (Κλειστών Κυψ.)
Θερμ. Αγωγιμότητα (λ) (W/mK) 0.036 - 0.040 0.030 - 0.032 0.033 - 0.036 0.035 - 0.040 0.020 - 0.028
Αντίσταση Διάχυσης Υδρ. (μ) 20 - 100 20 - 100 80 - 300 ~ 1 ≥ 70-80
Πυραντίδραση (Euroclass) E E E A1 E / F (ή B1/B2 DIN)
Θλιπτική Αντοχή (kPa) (τυπ.) 70 - 200 70 - 200 > 200 - 700 30 - 100+ (πυκν.) > 100 (40-50kg/m³)
Αντοχή σε Υγρασία Μέτρια Μέτρια Άριστη Καλή (υδροφοβ.) Πολύ Καλή
Ηχομόνωση Περιορισμένη Περιορισμένη Περιορισμένη Άριστη Καλή
Ενδεικτικό Κόστος Υλικού Χαμηλό (€) Χαμηλό/Μέτριο (€-€€) Μέτριο/Υψηλό (€€-€€€) Μέτριο (€€) Υψηλό (€€€)

Σημείωση: Οι τιμές είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον κατασκευαστή, την πυκνότητα και τις συγκεκριμένες προδιαγραφές του προϊόντος.

5. Συμπέρασμα

Η επιλογή του κατάλληλου θερμομονωτικού υλικού είναι μια κρίσιμη απόφαση που επηρεάζει την ενεργειακή απόδοση, την άνεση, την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα ενός κτιρίου. Η Διογκωμένη Πολυστερίνη (EPS) αποτελεί μια οικονομική λύση με καλή θερμομονωτική απόδοση, ειδικά στην γραφιτούχα της μορφή, και καλή διαπνοή, κατάλληλη για θερμοπροσόψεις και άλλες εφαρμογές χωρίς υψηλές απαιτήσεις σε μηχανικές αντοχές ή αντοχή στην υγρασία. Η Εξηλασμένη Πολυστερίνη (XPS) υπερέχει σε μηχανικές αντοχές και αντοχή στην υγρασία, καθιστώντας την ιδανική για απαιτητικές εφαρμογές όπως ανεστραμμένα δώματα, δάπεδα και υπόγεια. Ο Πετροβάμβακας προσφέρει έναν εξαιρετικό συνδυασμό θερμομόνωσης, πυρασφάλειας (άκαυστος) και ηχομόνωσης, αποτελώντας την προτιμώμενη επιλογή για κτίρια με αυξημένες απαιτήσεις σε αυτούς τους τομείς. Τέλος, ο Αφρός Πολυουρεθάνης (ιδίως ο ψεκαζόμενος κλειστών κυψελίδων) παρέχει την υψηλότερη θερμομονωτική απόδοση και τη δυνατότητα δημιουργίας μιας ενιαίας, αεροστεγούς στρώσης, ιδανικής για πολύπλοκες κατασκευές.

Ανεξάρτητα από το υλικό, η επιτυχία της θερμομόνωσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σωστή μελέτη, την επιλογή ποιοτικών και πιστοποιημένων υλικών και συστημάτων, όπως το σύστημα JUBIZOL της JUB ή τα συστήματα αφρού WHITECHEM, και την άρτια εφαρμογή από εξειδικευμένα συνεργεία. Μόνο έτσι διασφαλίζεται η μακροχρόνια απόδοση της επένδυσης στη θερμομόνωση και τα πολλαπλά οφέλη που αυτή προσφέρει.